Dobre rodziny — takie, w których panują bliskie więzi — nie są dziełem przypadku. Przyjrzyjmy się sposobom na zbudowanie i utrzymanie bliskich relacji między rodzicami a dziećmi.

Najważniejszy moment w życiu Kasi był wtedy, gdy miała 12 lat. Ojciec obiecał wziąć ją ze sobą w służbową podróż do wielkiego miasta. Miesiącami rozmawiali o tej wyprawie. Dokładnie zaplanowali każdy dzień podróży i pobytu w mieście. Mieli pójść do pizzerii, kina, zoo, wesołego miasteczka i zakończyć dzień dużą porcją lodów. Kasia z niecierpliwością oczekiwała na podróż. W dniu wyjazdu czekała, aż ojciec skończy pracę. Tata pojawił się w domu wieczorem... razem z klientem, który zaprosił ich na kolację do restauracji. Kasia była bardzo zawiedziona. Nici z wyjazdu — pomyślała.

A jednak właśnie wtedy —  czego Kasia nigdy nie zapomni —  ojciec powiedział do klienta: „Dziękuję za to zaproszenie, wiem, że byłoby nam bardzo miło, ale musze odmówić. Zaraz mamy wyjechać z córką w podróż. To dla niej i dla mnie bardzo ważne. Planowaliśmy to od miesięcy”. Dla Kasi była to najszczęśliwsza chwila w jej dotychczasowym życiu. Tamtego wieczoru żadna córka nie kochała tak bardzo swego ojca jak Kasia.

Historia Kasi wyraźnie dowodzi, że czynnikiem, który ma niezwykłą moc spajania każdej rodziny, jest dotrzymywanie obietnic. Ale to nie jedyny czynnik. Są też inne, które skutecznie pomagają zbliżyć się do własnych dzieci.

1. Postaw rodzinę na szczycie swoich priorytetów

Rodziny, w których panują bliskie więzi, postanowiły kiedyś uczynić życie rodzinne naczelnym priorytetem. Jeśli zdecydujesz, by twoje dzieci były ważniejsze niż wysokość twojej pensji czy ulubione hobby, to odkryjesz, że wszystkie pozostałe elementy twojego rodzicielstwa same się poukładają. Każda godzina twojego czasu zyska na wartości, kiedy dzieci staną się dla ciebie najważniejsze. To najlepsze, co możesz zrobić w życiu.

2. Spędzaj czas z własnymi dziećmi

Nic nie zastąpi spędzania czasu z własnymi dziećmi. Tak jak zawiązywanie i pielęgnacja przyjaźni potrzebują czasu, tak samo jest z relacjami w rodzinie. Dzieci bardzo sobie cenią czas spędzony tylko z rodzicami. Takie wspomnienia są dla nich najważniejsze; przypominają sobie chwile, kiedy rodzice byli całkowicie i wyłącznie skoncentrowani na byciu z dzieckiem.

Trzeba znaleźć czas dla dzieci. Może to być codzienny wspólny spacer, czytanie dziecku książki, gra w piłkę. Może to być podniesiona do rangi codziennego rytuału choćby dziesięciominutowa wieczorna rozmowa, w której poprosimy dziecko, by opowiedziało kilka najzabawniejszych lub najbardziej interesujących wydarzeń minionego dnia.

3. Wybaczaj i proś o wybaczenie

Rodziny, w których panują bliskie więzi, znają uzdrawiającą moc przebaczania. Często można tam usłyszeć prośbę: wybaczysz mi? i odpowiedź: oczywiście, że ci wybaczę. W takich rodzinach przebaczanie służy jako narzędzie oczyszczania domowej atmosfery ze złych emocji: gniewu, goryczy, wrogości, niechęci, urazy, niezadowolenia. Dlatego właśnie jest niezwykle istotne, żeby rodzice stwarzali w  domu atmosferę wybaczania i proszenia o wybaczenie. Bliscy, którym na sobie zależy, biorą sobie do serca radę apostoła Pawła, aby objawiać „cierpliwość, znosząc jedni drugich i przebaczając sobie nawzajem, jeśli kto ma powód do skargi przeciw komu”¹.

Daj dzieciom przykład. Pokaż, że sprawiedliwość i łaskawość są i dla ciebie ważne, że  ty również pragniesz uczyć się przebaczania i sztuki dostrzegania własnych błędów, żałowania ich i naprawiania. Kiedy popełnisz błąd, stracisz panowanie nad sobą, nie zrobisz czegoś, co obiecałeś dziecku itp., nie zapomnij przeprosić je i poprosić o wybaczenie.

4. Bądź dostępny

Nieważne, jak bardzo jesteś zajęty pracą czy obowiązkami — niech twoje dzieci wiedzą, że zawsze kiedy będą tego potrzebowały, znajdziesz dla nich czas. Tak funkcjonują rodziny, których członkowie są sobie bardzo bliscy;  wiedz, że jeśli to konieczne, to mogą do siebie zawsze dzwonić, prosić o rozmowę czy przeszkodzić w zajęciach.

Jeden z psychologów dziecięcych opowiadał, jak został wywołany z konferencji na uniwersytecie przez telefon od swojej czteroletniej córki. Szybko wybiegł z sali. Okazało się, że córeczka była bardzo podekscytowana tym, że ptak przyleciał do gniazda na drzewie blisko ich domu i chciała o tym od razu opowiedzieć ojcu. Takich momentów nie da się przewidzieć, ale też nie można ich ignorować i uważać za nieważne.

5. Ucz dzieci kochać i być kochanym

Czułe uśmiechy, czułe słowa, czułe gesty i zachowania tworzą zdrowy emocjonalnie dom, w którym wszyscy członkowie rodziny tak wyrażają i tak doświadczają bliskości.

Nic nie jest tak ważne u dziecka jak jego poczucie własnej wartości, płynące z pewności, że jest kochane przez najważniejsze dla niego osoby. Wiele błędów, które możemy popełnić jako rodzice, da się przezwyciężyć dzięki tej pewności. Świadomość bycia kochanym jest dla dziecka jak słońce dla kwiatu, jak woda dla spragnionej rośliny, jak miód dla pszczoły. Dzieci nie mogą mieć żadnych wątpliwości co do tego, że są kochane przez rodziców.

6. Uważaj na słowa

Pismo Święte przestrzega: „Kto mówi nierozważnie, rani jak miecz; lecz język mędrców leczy”². Sposób, w jaki odnosimy się do siebie w rodzinie, może albo zbliżać jej członków do siebie, albo od siebie oddalać.

Słowa to nie tylko złożone razem głoski. Słowa mogą być balsamem lub bombą. Dobre słowo poprawia samopoczucie, złe — wpędza w przygnębienie i depresję. Słowa uwalniają energię. Nawet pojedyncze słowo może cię zniechęcić do działania, jeśli jest złe, lub — jeśli jest dobre — zachęcić, stając się siłą kreatywną.

Dlatego, kiedy mówisz, mądrze dobieraj słowa. Unikaj słów, które atakują i oskarżają.  Najgorsze, co twoje dziecko może od ciebie usłyszeć, to: „Nigdy nic nie osiągniesz”, „Żałuję, że się urodziłeś”,  „Gdyby nie ty, ja i mama rozwiedlibyśmy się”, „Kocham cię, ale…” itp. Natomiast najlepsze, co możesz mówić swoim dzieciom, to: „Możesz osiągnąć wszystko, cokolwiek będziesz chciał”, „Jesteś bardzo zdolny”, „Jak to dobrze, że cię mamy”, „Gratulacje! Zasłużyłeś na to” itd.

Wysiłek włożony w utrzymanie bliskości buduje pokojową i harmonijną  atmosferę rodzinnego domu, w którym członkowie rodziny doświadczają miłości i wsparcia, ale także znajdują schronienie przed burzami życia. Takie rodziny wiedzą, że mądre i prawdziwe są słowa wielkiego niemieckiego poety Goethego: „Ten jest najszczęśliwszy — król czy chłop — w którego domu pokój panuje”.

Opr. A.S. 

[Opracowano na podstawie: Get closer to your kids, „Sings of the Times”, January 2007]